Kurbağa Güncesi
Kurte / Özet
Kitabın merkezinde ilginç bir girişimin peşindeki iki karakter yer alır:
Biri, Polonyalı bir dul ve gotik melek uzmanı olan Bayan Piatkowska…Diğeri ise Alman bir dul ve sanat tarihçisi Bay Reschke…
Bu iki karakter, geçmişin izlerini bugüne taşıyan sıra dışı bir fikir etrafında buluşur:
“Alman-Polonya Mezarlık Şirketi.”
Amaçları, zamanında Polonya topraklarından göç etmek zorunda kalan Almanların, eski yurtlarına yeniden defnedilmesini sağlamak; böylece geçmişle yüzleşmeye ve halklar arasında bir tür barış köprüsü kurmaya katkıda bulunmaktır.
Ancak bu iyi niyetli girişim, kısa sürede kontrol edilemez bir hâl alır.
Proje, liberal kapitalizmin ve medya düzeninin etkisiyle bir halkla ilişkiler şovuna, bir reklam kampanyasına, hatta çılgın bir ticari girişime dönüşür.
Grass, bu süreci hem ironik hem de eleştirel bir dille aktarır; yer yer mizahi öğelerle, yer yer de tarihsel derinliğiyle okuyucuyu düşünmeye zorlar.
Roman boyunca geçmişle hesaplaşma, kolektif hafıza, ulusal kimlik ve savaş sonrası Avrupa’nın yönü gibi temalar öne çıkar.
Ama aynı zamanda bu temaların, günlük yaşamla ve bireysel ilişkilerle nasıl kesiştiğine de tanıklık ederiz.
Yazarın karakterlere verdiği derinlik ve olaylara kattığı tarihsel arka plan, romanı sadece politik ya da tarihsel bir metin olmaktan çıkarır; aynı zamanda insanı merkezine alan, güçlü bir edebi anlatıya dönüştürür.
Kurbağa Güncesi, Günter Grass’ın sade ama etkileyici diliyle okuyucuyu hem düşündüren hem de rahatsız eden bir anlatım sunar.
Çünkü Grass’a göre, geçmiş unutulmaz – ancak onunla yüzleşmek mümkündür.
Ve bu yüzleşme, ancak dürüst ve cesur bir bakışla yapılabilir. Eğer politik altyapısı güçlü, düşündürücü ama aynı zamanda ironik bir roman arıyorsanız Kurbağa Güncesi, Günter Grass’ın ustalığını en iyi yansıtan eserlerden biri olarak kitaplığınızda yer almalı.
“Günter Grass, ressamlığından dolayı görsel bir yazardı. Hikâye ne kadar acımasız, sert ve siyasi olursa olsun, hikâyeyi yazarın yaratıcılığına dayandırmayı öğretti bize. Rabelais ve Celine’den çok şey öğrenen Grass, büyülü gerçekçiliğin ve Mdrquez’in gelişmesinde etkili olmuş bir yazardı. Yaşayan en büyük Alman yazarıydı...”
ORHAN PAMUK
Nobel ödüllü Alman romancı Günter Grass, 1989 sonrası Avrupa’sında, iki Almanya’nın birleşmesi, Körfez Savaşı gibi olayların ortasında geçen son derece ilginç bir aşk hikâyesi anlatıyor.
Olağanüstü bir düşgücüyle yazılmış bu ironi başyapıtı, Polonyalı dul gotik melek uzmanı bayan Piatkowska ile Alman dul sanat tarihçisi Bay Reschke’nin tuhaf karşılaşmalarıyla ortaya çıkıveren “Alman-Polonya Mezarlık Şirketi” fikri etrafında dönüyor. Polonya’dan göçmüş Almanların “yurtlarında” gömülmesinin barışa katkı sağlayacağını düşünen iki geçkin âşığın projeyi hayata geçirmeleriyle birlikte “tekerrür eden tarih” adeta zincirlerinden boşalıveriyor. İyi niyetle hayata geçirilen ‘mezarlık’ fikri, liberal kapitalizmin çarkları arasında bir felakete doğru yol alıyor. Postmodern tabut tasarımlarına, toplu mezar fasilitelerine, arsa talanına, hatta golf turizmine varan çılgın bir projeye dönüşüyor.
“Tabii ki onu yazdıklarından ötürü seviyorum - modern bir kılık giydirdiği Grimm masallarına olan sevgisinden, tarih incelemesine getirdiği kara komediden, oyunculuğundaki ciddiyetten, çağının kötülüklerine gözünü kırpmadan bakabilme cesaretinden ve söze dökülemeyecek olandan büyük bir sanat eseri yaratmasından ötürü...”
SALMAN RUSHDIE