Kürtler Ve Moğollar

Özet

Eldeki çalışma, Kürtlerin yaşadığı coğrafyalardaki Moğol ve Timurlu istilasını ele almaktadır. Burada Moğol istilasını başlatan Cengiz Han unvanlı Temücin’in tarih sahnesine çıkışından kendini Moğol İmparatorluğu’nun varisi kabul eden Timur’un ölümüne kadar süreci içermektedir. Orta Çağ İslam dünyasında, 13. ve 14. yüzyıllarda yaşanan Moğol ve Timur istilaları, Kürtler için zorlu bir süreci ifade etmektedir. Bu dönemde Kürtler, sadece sahip bölgeleri değil, aynı zamanda bunlara karşı gösterdikleri mücadelelerle de askerî ve stratejik açıdan büyük bir rol oynamışlardır. Buna karşın Moğollar bazı büyük seferlerde Kürtlerle ilişkiler kurarak bu halkı direniş güçleri olarak kullanmış, Kürtler ise yerel kaleler ve topraklar için mücadele etmişlerdir. Büyük Moğol İmparatorluğu’nun İran’daki şubesi olan İlhanlılar ve onların ortadan kalkmasından yarım asır sonra ortaya çıkan Timur da Kürt topraklarını işgal etme çabasında bulunmuş, ancak Kürtler, dağlar ve yerel direnişlerle bu istilalara karşı koymuşlardır. Kürtlerin bu büyük askerî güçlerle kurdukları ilişkiler, sadece hayatta kalmalarını sağlamamış, aynı zamanda tarihsel kimliklerini ve bağımsızlıklarını korumalarına da olanak tanımıştır. Bu incelemede de Kürtlerin Moğollar ve Timur’un Orta Doğu’daki seferlerine karşı gösterdikleri direnişi, askerî stratejilerini ve bu süreçteki stratejik rollerini irdelemekte; Kürtlerin Moğol ve Timurlu istilasına karşın Orta Çağ’daki askerî ve kültürel direncinin önemini vurgulamaktadır.